1025. McKay Emily Gorć…ce popośÂ‚udnie
The Billionaire's Obsession 1.1 Mine for Tonight J.S. Scott
Kochanek śÂšmierci Akunin Boris
Borowski_Tadeusz_Wybor_opowiadan
Pilcher Rosamunde Dziki tymianek
(SZKLARSKI ALFRED SOBOWT_323R PRO)
62 Pora przypśÂ‚ywu
DIDEROT Zakonnica
Samson_Hanna_ _Pulapka_na_motyla
Werfrand
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Moskva 1974, s. 62 i n. Brak jednak potwierdzenia, co do jego udziału w
walkach z Serbami. Opisane wydarzenia `iaić (s. 95 - 96) łączył z okresem
1130 - 1131.
398
Jedna z żup Zety, zob. wyżej przyp. 197. O opisanych wydarzeniach
nic nie wiadomo.
399
W grę może wchodzić Oblun koło Rijeka Crnojević (na wsch. od Jez.
Skadarskiego), Medun (10 km na płn.-wsch. od Titogradu), Samobor (17
km na pld. od Titogradu), lub jak przyjmuje siÄ™ ostatnio Oblun (u
wsch. wybrzeży Małego Jeziora Skadarskiego), gdzie zachowały się ślady
umocnień bizantyńskich. Obiekt ten nie został jednak zbadany, por. M.
Kova%0ńević, Gde se nalazio Obolon popa Dukljanina?, Starine Crne Gore, 5,
1975, s. 141-152; Gradovi, s. 120; R. Radunović, Toponimi, s. 61 i n.
400
Przytoczone tu fakty nie są potwierdzone innymi zródłami. Również
data odsunięcia od władzy Jerzego Bodinowicza nie jest znana. `iaić (s. 96)
i Moain (s. 104) przyjmują, że mogło to mieć miejsce ok. 1130 - 1131 r.
401
Panowanie Gradichny przyjmuje siÄ™ hipotetycznie na lata ok. 1130-
1131 1142-1143 (Moain, s. 101).
402
O lokalizacji klasztoru zob. wyżej przyp. 345. Opisane wydarzenia
nie znajdują potwierdzenia w innych zródłach.
403
Chodzi niewÄ…tpliwie o cesarza Manuela I Komnena (1143-1180),
kt:remu zwierzchnictwu poddał się Radosław III, ostatni przedstawiciel
dynastii zeckiej. Jest on jednak postaciÄ… skÄ…dinÄ…d nie znanÄ… (W. Swoboda,
Radoslav, SSS, t. 4, s. 453).
404
Desa (imię skrócone od Desisław) był istotnie synem żupana Raszki
Urosza I. yródła bizantyńskie wymieniają go po raz pierwszy ok. 1155 r.
(VINJ, t. 4, s. 38), kiedy rywalizował o tron wielkożupański w Raszce. Jego
wcześniejsza kariera nie jest jasna do tego stopnia, że ostatnio wysunięto
nawet nie w pełni udokumentowane przypuszczenie że w Latopisie
chodzi o jakiegoÅ› innego DesÄ™, zwiÄ…zanego od poczÄ…tku z krajami
nadmorskiej Serbii
(R. Novaković, Neka razmialjanja o knezu i velikom ~upanu Desi i povodom
utvrdjenog mesta" Konstantina Porfirogenita, Zbornik Istorijskog muzeja
Srbije, 19, 1982 (wyd. 1983, s. 28-40). Jeśli jednak nawet uwzględni się
tożsamość Desy z Latopisu z postacią znaną zródłom bizantyńskim,
okoliczności, w jakich objął on władzę na południu, pozostają nadal nie
całkiem jasne. `iaić (s. 100 - 105, 242, 248) przyjmował, że Zachlumie po
śmierci Bodina (ok. 1101/2) odłączyło się od Zety, by następnie ok. 1130/31
związać się z Raszką, która narzuciła temu księstwu własnych dynastów
(Desę). Potwierdzenia szukał on w dokumentach Desy z 1151 r. (teksty u
`iaicia, s. 242 - 255), dotyczących jego rzekomych nadań na rzecz klasztoru
NPMarii na Monte Gargano. W dokumentach tych, uznanych przez `iaicia
za autentyczne, Desa występuje jako dux Dioclie, Stobolie, Tacholmie",
czyli ks. Dukli (Zety), Trawunii i Zachlumia, a mógł je wydać wyłącznie
jako władca tych złem. Zdaniem `iaicia taka sytuacja mogła wyłącznie
nastąpić po jego wojnach z ks. Radosławem III, w rezultacie których temu
ostatniemu pozostał jedynie wąski pas Primorja, między Kotorem a
Skadarem. Zbliżone stanowisko zob. Istorija srpskog naroda t. 1, Beograd
1981, s. 207 i n. (J. Kalić). W rzeczywistości Latopis nie wspomina o
panowaniu Desy w Zachlumiu, co dostrzegł trafnie D. Mandić (Bosna i
Hercegovina. Povjesnikriti%0Å„ka istra~ivanja, t. 1, Chicago 1960, s. 293 i n.),
które, jego zdaniem, znajdowało się przed 1154 r. w rękach chorwackich i
węgierskich. Jest więc możliwe, że Desa wszedł w posiadanie Zachlumia w
rezultacie współpracy Serbów kontynentalnych z Węgrami. Trudności w in-
terpretacji wynikają przede wszystkim stąd, że dokumenty Desy uchodzą do
dziÅ› nadal za falsyfikaty (stworzone najpewniej na bazie Latopisu), por.
dyskusję: R. Novaković, Neka razmialjanja, s. 25 i n., zwłaszcza zaś: N.
Klaić, Mljetski falsifikati, Arhivski vjesnik, 10, 1966 (wyd. 1967) s. 188-
198.
Przypuszcza się, że do wspomnianych w Latopisie walk między Desą i
Radosławem III dojść mogło ok. 1148-1149 r. Desa wykorzystał wtedy
zaangażowanie się Bizancjum w walkach z Rogerem, królem Sycylii i
opanował większość ziem znajdujących się w rękach dynasty zeckiego,
uznajÄ…ce-
go zwierzchnictwo Manuela I Komnena. Doprowadziło to następnie do
wyprawy bizantyńskiej przeciwko, popierającej Desę, Raszce (1149-1150
r). Por. Moain, s. 105, przyp. 263; J. Kova%0ńević, w: ICG, t. 1, s. 408 i n.;
Istorija srpskog naroda, t. 1, s. 208 (J. Kalić).
405
W rkp. W: po defendere", czyli ostatnim słowie w tekście Latopisu,
dodano znak etc.". W red. O: Il Fine. Zob. uwagi we Wstępie (s. 33 - 37),
co do dyskusji, czy dzieło jest ukończone.
WYKAZ SKRÓTÓW
AA Acta et diploma res Albaniae mediae aetatis illustrantia.
Collegerunt et digesserunt L. Thallóczy, C. Jire%0ńek et E. Sul-
flay. Vol. 1, Vindobonae 1913.
Aleksjada Anna Komnena, Aleksjada. Z języka greckiego przełożył,
wstępem i przypisami opatrzył O. Jurewicz. T. 1-2, Wrocław
1969 - 1972.
Banaaević N. Banaaević, Letopis popa Dukljanina i narodna
predanja, Beograd 1971.
Boaković Dj. Boaković, Stari Bar, Beograd 1962. Codex
CDS diplomaticus regni Croatiae, Dalmatiae et Slavoniae. Vol.
1: redegit M. Kostren%0ńić, collegerunt et digesserunt J.
Stipiaić et M. Samaalović, Zagrabiae 1967. Vol. 2-4: collegit
et digessit T. Smi%0Å„iklas, Zagrabiae 1904 - 1906.
DAI Constantine Porphyrogenitus De administrando imperio.
Greek text edited by Gy. Moravcsik. English translation by
R. J. H. Jenkins. New, Revised Edition, Washington 1967.
Dinić, SZ M. Dinić, Srpske zemlje u srednjem veku. Istorijsko-
geografske studije, Beograd 1978.
Ferluga, J. Ferluga, Die Chronik des Priesters von Diokleia als
Chronik Quelle für die byzantinische Geschichte, ’Ŷ±½Ä¹½¬, 10,
1980, s. 431 - 460.
Glas Glas Srpske kraljevske akademije, Drugi razred (od r.
1951: Glas Srpske akademije nauka, Odeljenje druatvenih
nauka, Nova serija), Beograd.
Gradovi P. Mijović, M. Kova%0ńević, Gradovi i utvrdjenja u Crnoj
Gori, Beograd Ulcinj 1975.
Grković M. Grković, Re%0ńnik li%0ńnih imena kod Srba, Beograd
1977.
Had~ijahić, M. Had~ijahić, Das Regnum Sclavorum als historische
Regnum Quelle und als territoriales Substrat, Südost-Forschaingen,
42, 1983, s. 11 - 60.
ICG Istorija Crne Gore. T. 1, Titograd 1967; t. 2, cz. 1,
Titograd 1970.
ISN Istorija srpskog naroda, t. 1: Od najstarijih vremena do
mari%0Å„ke bitke (1371), Beograd 1981.
Ivanov J. Ivanov, Blgarski starini iz Makedonija, wydanie II,
Sofija 1931 (reedycja Sofija 1970).
Jire%0ńek K. Jire%0ńek, Istorija Srba. Preveo J. Radonić. Wydanie III,
T. 1 - 2, Beograd 1952, (reed. Beograd 1978).
Kalić J. Kalić, Crkvene prilike u srpskim zemljama do stvaranja
arhiepiskopij e 1219. godine, [w:] Sava Nemanjić sveti
Sava, Istorija i predanje, Beograd 1979, s. 27 - 52.
Kekaumenos Sovety i rasskazy Kekavmena. So%0Å„inenie vizantijskogo
polkovodca XI veka. Podgotovka teksta, vvedenie, perevod i
komentarij G. G. Litavrina, Moskva 1972.
Klaić N. Klaić, Povijest Hrvata u ranom srednjem vijeku,
Zagreb 1971.
Medini, M. Medini, Kako je postao Ljetopis popa Dukljanina,
Ljetopis Rad Hrvatske akademije znanosti i umjetnosti, knj. 273,
Zagreb 1942, s. 113 - 156.
Medini, M. Medini, Starine dubrova%0Å„ke, Dubrovnik 1935.
Starine
Mijuaković Ljetopis popa Dukljanina. Uvod, prevod i komentar S.
Mijuaković, Titograd 1967 (Biblioteka Lu%0ńa", 19).
MMfh Magnae Moraviae fontes historici. T. 1 - 5, Brno 1966 -
1976.
Moain V. Moain, Ljetopis popa Dukljanina. Latinski tekst sa
hrvatskim prijevodom i Hrvatska kronika", Zagreb 1950.
Novaković, S. Novaković, Srpske oblasti X i XII veka (pre vlade [ Pobierz całość w formacie PDF ]
