Andrzej Zbych Bardzo duĹźo pajacykĂłw
ĹťuĹawski Andrzej ZauĹek pokory
Andrzej Ziemiański Przesiadka w piekle
Cykl Diablo (2) Czarna droga Mel Odom
Clare Cassandra Kroniki Bane'a 04 Spadkobierca Mroku (nieof.)
Guy Gavriel Kay Sarantine 2 Lord of Emperors
025. Merritt Jackie Zielona dolina
Saga rodu Michorowskich 02 Córka Michorowskich Rohóczanka Anna
Ian Wilson śąycie po śÂmierci
Jane Yolen Briar Rose
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
przez katolicyzm. Należy powołać w krajach, gdzie upadł komunizm, silną
organizację masońską, która stanie na drodze klerykalizacji. Nie można
dopuściE, aby dogmatyzm triumfował. W ostatnim czasie powołane zostały
do życia loże w Pradze, Brnie i Pilznie. Czyni się usilne starania, aby zrobiE
to samo w Polsce. Niestety plany "obudzenia lóż" w Warszawie, Krakowie i
Aodzi napotykają na wielkie trudności ze względu na istnienie dobrze zor-
ganizowanego katolicyzmu."43
Nieformalnie rozpoczęła swoją działalność w Polsce Loża Wielkiego
Wschodu i powołano Fundację Sztuki Królewskiej. Dwie nowo powstałe
loże zorganizowane zostały dzięki staraniom wielkiego mistrza Wielkiej
Loży Wschodu we Franeji - Jean Roberta Ragache oraz wielkiego mistrza
Wielkiego Wschodu Włoch - prof. Guliano Di Bernardo.
150
Wielka Loża Narodowa Polski została "obudzona" 17 XII 1991 r. na
wspólnym zebraniu trzech lóż: "Kopernika", "Waleriana Aukasińskiego"
oraz "Przesądu Zwyciężonego". Część oficjalna, przy współudziale masonów
z Wielkiego Wschodu Włoch, którzy pomagali w odbudowie polskiej maso-
nerii, odbyła się poza Warszawą427 X111991 r., w dzień w. Jana Ewagelisty,
czyli w więto wolnomularskie.
Wielka Loża Narodowa rytu szkoekiego, której przewodzi Tadeusz Gli-
wic, Wielki Mistrz 32 stopnia, została zarejestrowana sądownie jako stowa-
rzyszenie 22 lutego 1993 r. Statut Wielkiej Loży Narodowej Polski z
listopada 1992 r. stwierdza: "WLNP nawiązuje w swojej pracy do tradycji
wolnomularstwa polskiego wyrażonych w jego konstytucjach z 1784,1928 i
1931 r., a w szczególności: krzewienia miłości Ojczyzny, poszanowania kon-
stytucyjnego porządku panującego w państwie i jego praw, szacunku dla
pracy i jej owoców, działania na rzecz dobra całego społeczeństwa" (art.12).
Artykuł 11 tegoż Statutu głosi z kolei: "WLNP nie narzuca ani nie wzbrania
Miłosz, O historii polskiej literatury, wolnomyślicielach i masonach, Kultura, nr 4, Paryi
1970; Pamięć ran. Z Czesławem Miłoszem rozmawia Jer Ly Turowicz, Tygodnik
Powszechny z 18 I 1981 r.
42 Chiesa Viva, VII - VIII 1991.
43 Lectures Francaises, nr 10, R.1990. Za: B. Kiernicki, dz.cyt., s. 3.
44 "Obowiązuje nas zasada podpocządkowania się prawom własnego kraju". Z Tadeuszem
Gliwicem rozmawia E. Wichrowska, dz. cyt., s.117 -119. Por.L. Hass, Masoneria polska...,
dz. cyt., s.123 -127.
138 139
członkon żadnych wierzeń religijnych ani przekonań politycznych. Dla za-
chowania harmonii myśli i braterskich związków między członkami zakazuje
prowadzenia za zebraniach dyskusji religijnych i politycznych".45 W jednym
z wywiadów Tadeusz Gliwić przyznał m.in., iż "prawdą jest, że polscy masoni
byli wybitnymi działaczami opozycji".46
Ogółem obecnie w Polsce jest około 80 braci zrzeszonych w dwóch
warszawskich lożach: "Wolność Przywrócona" i "Nadzieja" oraz w katowic-
kiej "Jedności" i krakowskim "Gabrielu Narutowiczu".47
Wydaje się jednak, że szersza konfrontacja społeczefistwa polskiego z
organizacjami masońskimi i paramasońskimi będzie tematem niedalekiej
przyszłości.
151
45 Rejestracja sądowa Wielkiej Loży Narodowej Polsla, Ars Res, nr 2 (3), R. II:1993, s.123.
46 Za: B. Kiernicki, dz.cyt., s. 3 - 4.
47 J. Miliszkiewicz dz.cyt.; B. G., Tajna loża, Czas, nr 56, z 9 III 1993; Masoni wracają do
Polski, Dziennik Polski, I.ondyn,1 X 1991 r.
IX
PARAMASONERIA
152
Wolnomularstwo jest to złożony ruch ideowy, w skład którego wchodzą
różnego rodzaju stowarzyszenia. Obok zrzeszeń ścisłego wolnomularstwa
nazwą tą obejmuje się także różnorodne grupy, zwane parawolnomularskimi
lub paramasońskimi. Wspólnym mianownikiem tych organizacji są najbar-
dziej ogólne ideały humanitaryzmu i ponadnarodowej jednoci ludzi oraz
specyficzny typ działania połączony z pewną anonimowością powiązań i
zależnośei wewnątrzorganizacyjnych.
Do paramasońskich organizaeji należą różnorodne stowarzyszenia.
Obok grup z obrzędowością inicjacyjną pokrewną lub wzorowaną na maso-
nerii (np. Odd Fellows, Templariusze Dobrzy, niektórzy zaliczają tu nawet
Bnei Brith), ugrupowań okultystycznych w rodzaju martynistów, różokrzy-
żowców, teozofów, antropozofów, związków spirytystycznych i metapsychi-
cznych, do parawolnomularstwa włącza się grupy o cechach sekty religijnej
(np. szkoła różokrzyżowców Maxa Heindla), sekty religijno - filozoficzne
(np. Kościół Gnostyczny, Katolicki Kościół Liberalny) oraz stowarzyszenia
ściśle wieckie w rodzaju YMCA, Rotary Clubs i Lions Clubs.
Pomiędzy tymi ugrupowaniami istnieje sieć powiązań, zależności, wzaje-
mnych kontaktów, która jest bardzo trudna do określenia i jednoznacznego
oeenienia. Ulegała ona historycznym przemianom i coraz częściej powiąza-
nia między tymi organizacjami sprowadzały się wyłącznie do personalnych
kontaktów. Ciekawe jest jednak to, że parawolnomularstwo jest cile kre-
ślonym kręgiem ludzi i że właśnie w obrębie jego ugrupowań dokonuje się
personalna wymiana i współzależność członków.
Najbardziej znany polski badacz wolnomularstwa europejskiego, Lu-
dwik Hass, wspomagany w swych pracach m.in. przez polską lożę masońską
"Kopernik" w Paryżu, jest zdania, że "organizacje ponadnarodowe, zrzesza-
jące ludzi na zasadach dobrowolności, równości członków niezależnie od [ Pobierz całość w formacie PDF ]
